Goede ventilatie is onmisbaar in een pluimveestal (Lees hier meer over in ons andere blog: De relevantie en factoren van een comfortabel klimaat in pluimveestallen). Met behulp van mechanische ventilatie en lucht in-/uitlaten is het mogelijk om controle te houden over de temperatuur, luchtvochtigheid, luchtsnelheid en het CO2-gehalte in de stal, terwijl schadelijke stoffen worden afgevoerd. Te weinig of te veel ventileren resulteert in een minder efficiënte groei van het pluimvee, een onnodig hoge energierekening en een ongezond stalklimaat voor zowel mens als dier. Maar hoe houdt u controle over de aanvoer van frisse lucht voor een optimaal stalklimaat?
Gesloten versus vrije uitloop stallen
De eenvoudigste manier om het klimaat in een stal goed te beheersen, is om een pluimveestal hermetisch af te sluiten van de buitenwereld. Met behulp van ventilatoren kunt u vervolgens exact de juiste hoeveelheid verse lucht in de stal brengen. Is er behoefte aan meer ventilatie, bijvoorbeeld omdat de temperatuur of het CO2-gehalte te hoog is? Dan stelt u eenvoudig de lucht in- of uitlaten bij en zet u een extra ventilator aan, of laat u een regelbare ventilator sneller draaien. Het weer buiten de stal heeft op deze manier zo min mogelijk invloed op het klimaat in de stal.
De laatste tijd zien we dat er steeds vaker wordt gekozen voor vrije uitloop stallen. Op gewenste momenten worden de uitloopschuiven geopend zodat de kippen vrij naar buiten kunnen lopen. Dit verhoogt het dierenwelzijn van het pluimvee natuurlijk aanzienlijk. Echter, is het wel belangrijk dat het ventilatiesysteem hierop wordt aangepast. Bij een regulier onderdruksysteem zal er onherroepelijk valse lucht via deze openingen naar binnen worden gezogen wat leidt tot een ongecontroleerd stalklimaat.
Onderdruk vs gelijkdruk vs overdruk
Voor een egaal stalklimaat is het belangrijk dat verse lucht goed wordt verdeeld over de stal. Dit doet men door de luchtin- en uitlaten strategisch te positioneren. Daarbij kan worden gekozen om ventilatoren in de luchtinlaten te plaatsen (overdruksysteem), in de luchtuitlaten (onderdruksysteem) of beide (gelijkdruksysteem). Een goede luchtverdeling is essentieel om een gezond en productief stalklimaat te behouden, wat bijdraagt aan het welzijn van de dieren en de algehele efficiëntie van de stal.
Onderdruksysteem
Onderdruksystemen komen veruit het meeste voor in pluimveestallen. Bij onderdrukventilatie wordt met behulp van afzuigventilatoren lucht uit de stal gezogen. Doordat er ten opzichte van de luchtdruk buiten onderdruk ontstaat, stroomt er door luchtinlaten frisse lucht de stal in. Door deze luchtinlaten af te stemmen op de hoeveelheid lucht die uit de stal wordt gezogen, wordt het mogelijk om de inkomende luchtstroom te sturen. Met de stand van de luchtinlaten bepaalt u de hoek en de snelheid van de naar binnenstromende lucht. Een onderdruksysteem is niet geschikt om toe te passen in een vrije uitloopstal vanwege de specifieke luchtstromingsbehoeften.
Gelijkdruksysteem
Steeds gebruikelijker in de pluimveesector, wordt het gelijkdruk ventilatiesysteem. Bij een gelijkdruksysteem worden zowel afzuigventilatoren als inblaasventilatoren gebruikt, en wordt de luchtdruk in de stal gelijk gehouden met de luchtdruk buiten de stal. De ventilatoren worden iets zuiniger doordat ze geen druk hoeven op te bouwen, echter zijn er wel dubbel zoveel ventilatoren nodig. Het voordeel van een gelijke luchtdruk, is dat het binnenklimaat niet wordt verstoord wanneer er ergens een deur wordt opengezet. Daardoor is een gelijkdruksysteem zeer geschikt voor vrije uitloop stallen, waar een stabiel en gecontroleerd binnenklimaat essentieel is voor het welzijn van de dieren en de efficiëntie van de staloperaties.
Overdruksysteem
Pluimveestallen met een overdrukventilatiesysteem komen in de praktijk weinig voor. Bij een stal met overdruk wordt frisse lucht met behulp van ventilatoren naar binnen geblazen en gecontroleerd naar buiten gebracht via luchtuitlaten. Hierdoor neemt de druk in de stal toe ten opzichte van de buitendruk. Dit zorgt ervoor dat uit iedere kier in de stal de lucht naar buiten wil ontsnappen. Insecten, en daarmee ook ziektes, krijgen zo minder kans om naar binnen te gaan. Een principe dat bijvoorbeeld ook in ziekenhuizen en laboratoria wordt toegepast. Wordt er ergens een deur opengezet, dan stroomt er lucht door deze deur naar buiten. Dit maakt een overdruksysteem geschikt voor vrije uitloop stallen. In de praktijk zien we dan ook dat vrije uitloopstallen met zowel een onderdruk- als een overdruksysteem worden uitgerust om zo een optimaal stalklimaat te waarborgen en de gezondheid van de dieren te bevorderen.
Meer info
Bekijk onze andere blogs als u graag meer wilt weten over de verschillende ventilatiesystemen of over veelgemaakte fouten in pluimveestallen. Wilt u graag weten welke Multifan of EMI ventilatoren geschikt zijn voor pluimveestallen? Bekijk dan onze pluimveepagina.