Het ventileren en circuleren van lucht in tuinbouwkassen is essentieel voor de groei en het welzijn van planten. Afhankelijk van de situatie in en rondom de kas kunnen verschillende klimaatproblemen ontstaan. Deze problemen kunnen vaak worden opgelost door het juiste gebruik van ventilatoren. In dit artikel bespreken we veelvoorkomende klimaatproblemen in tuinbouwkassen en de oplossingen daarvoor.
Ventilatie- of circulatieproblemen?
Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen ventilatie en circulatie. Ventilatie verwijst naar het verversen van de lucht in de kas, terwijl circulatie zorgt voor uniformiteit van de luchtstroom. Beide aspecten zijn nauw verbonden bij het behouden van een gezond kasklimaat.
Klimaatproblemen in tuinbouwkassen zijn doorgaans te herleiden naar de volgende oorzaken:
- Onvoldoende of overmatige ventilatie
- Onvoldoende of overmatige circulatie
- Ventilatorinstallatiefouten
Ventilatieproblemen
Vochtproblemen
Het ideale vochtgehalte verschilt per situatie en gewas. Te hoge vochtgehaltes kunnen leiden tot schimmelproblemen of plantenziekten. Meer hierover leest u in ons artikel over het belang van een gezond kasklimaat. Mogelijke oplossingen om vocht te beheersen zijn:
- Het openen van dakramen
- Het gebruik van ontvochtigingsapparatuur
- Het inzetten van ventilatoren
Temperatuurproblemen
Te hoge of te lage temperaturen kunnen eveneens nadelige effecten hebben op de teelt. Bij warm weer kan de teler warme lucht afvoeren door ventilatie. Daarnaast kan inkomende lucht worden gekoeld met behulp van ventilatoren en padkoeling, waarbij gekoelde buitenlucht de kas binnenkomt.
Ventilatievoud
Bij het installeren van ventilatoren wordt berekend hoe vaak de kaslucht per uur moet worden ververst om een gezond klimaat te behouden. Dit wordt uitgedrukt in het ventilatievoud (m³ luchtuitwisseling per uur). Onjuiste verhoudingen kunnen het klimaat en de teelt negatief beïnvloeden. Een maatwerkoplossing per locatie en gewastype is daarom essentieel.
Circulatieproblemen
Ongelijke verdeling van temperatuur en vocht
Voor een succesvolle teelt moet het kasklimaat uniform zijn. Circulatieventilatoren worden gebruikt om temperatuur- en vochtverschillen te minimaliseren. Hier zijn enkele veelvoorkomende problemen:
Lekkages in de kasramen
Glas is een kwetsbaar onderdeel van tuinbouwkassen. Een kleine lekkage kan al tocht of koude plekken veroorzaken. Dit kan worden gecontroleerd door middel van temperatuurmetingen.
Ligging van de kas
Een kas die aan één zijde veel zonlicht of koude wind ontvangt, kan koude of warme plekken ontwikkelen, zelfs met intact glas. Dit kan worden aangepakt door de ventilatorinstellingen aan te passen.
Ophoping van warmte bovenin de kas
Warmte kan zich ophopen in de hogere delen van de kas door verwarming, zonlicht of belichting. Verticale circulatie helpt om deze warme lucht gelijkmatig te verdelen en kosten voor verwarming te besparen.
Obstakels in de kas
Structuren zoals spanten kunnen lokaal de lucht afkoelen en zo de uniformiteit van het kasklimaat verstoren.
Ventilatorinstallatiefouten
Verkeerde installatie kan leiden tot circulatieproblemen. Bijvoorbeeld, verkeerd aangesloten ventilatoren kunnen in de verkeerde richting draaien of te ver uit elkaar hangen, wat negatieve effecten heeft op het klimaat en de luchtsnelheid. Het correct verdelen van ventilatoren vereist maatwerk en wordt vaak meegenomen in het ontwerp van de kas.
Circulatievoud
Naast uniformiteit is luchtsnelheid ook belangrijk. De ideale luchtsnelheid verschilt per gewas. Met de juiste circulatie en snelheid wordt vocht afgevoerd, wat resulteert in een droger kasklimaat. Dit wordt aangegeven met het circulatievoud: het aantal keren per uur dat lucht in de kas circuleert.
Advies nodig?
Heeft u problemen met ventilatie of circulatie in uw tuinbouwkas? Neem vrijblijvend contact op met een van onze specialisten. Wij voorzien u graag van persoonlijk advies.
