Hittestress beïnvloedt koeien op meerdere wijzen. Terwijl het zichtbare ongemak kan beginnen bij gematigde temperaturen rond 22 graden Celsius, kunnen andere effecten die niet direct zichtbaar zijn al beginnen bij lagere gemiddelde temperaturen. In dit artikel verkennen we de verschillende effecten van hittestress aan de hand van een onderzoeksrapport van de Universiteit van Wisconsin.
De effecten van hittestress aangeven met de Temperature Humidity Index (THI)
Volgens het rapport treedt hittestress op wanneer een koe meer warmte produceert dan ze passief kan afgeven. Om aan te geven wanneer verschillende hittestresseffecten bij koeien optreden, gebruiken onderzoekers de temperature-humidity index (THI). De index combineert de omgevingstemperatuur en de relatieve luchtvochtigheid (RV) om een score te genereren. Aan de hand van de scores kunnen verschillende stadia van hittestress worden vastgesteld. Zowel een hoge temperatuur als een hoge relatieve luchtvochtigheid kan de warmteafvoer voor melkkoeien bemoeilijken. Bij een relatieve vochtigheid van 100% kan er geen warmte verdampen, waardoor hittestress kan optreden bij lagere temperaturen.
Verminderde voeropname (drogestofopname) en melkgift
Een veel bestudeerd effect van hittestress bij melkkoeien is de verminderde voeropname en melkgift. Koeien gaan meer zweten en ademen en staan voor langere perioden gedurende de dag. Hierdoor worden rustpatronen verstoord en blijft er minder energie over om melk te produceren. Bovendien zal een koe minder eten en minder melk produceren om minder warmte te genereren. Dit heeft een tweeledig effect op de voerefficiëntie en de melkproductie.
Uit studies blijkt dat de moderne drempel voor de optimale melkgift van een melkkoe rond een THI-score van 68 ligt. Boven deze drempel begint de melkproductie af te nemen. De Universiteit van Wisconsin heeft dit effect aangetoond aan de hand van een tabel met het gemiddelde verlies aan melkproductie per koe per dag. Op een dag met een maximale THI-score van 75 kan per koe per dag 1,1 liter melkproductie verloren gaan. Bij deze berekening is er rekening mee gehouden dat de THI gedurende 8 uur boven de drempel van 68 bleef. Een vermindering van de blootstelling aan hittestress tot slechts 2 uur zou dan weer leiden tot een 50% lager melkverlies van ongeveer 0,5 liter per koe per dag. Voor de gebruikte formule en onderzoeksresultaten in dit voorbeeld, kun je hier het volledige artikel bekijken.
Naast een direct effect zal hittestress ook de melkproductie van een koe in de dagen erna verlagen. In een onderzoek uit 2011 van de Universiteit van Florida produceerde een groep koeien die tijdens hun droogstandsperiode aan hittestress werd blootgesteld gemiddeld 5 liter per koe per dag minder tijdens de daaropvolgende lactatie dan de koeien die verkoeling kregen. Bron: Dairy Cooling: The Benefits and Strategies
Langere tijd tussen afkalven en conceptie
De vruchtbaarheid van koeien wordt beïnvloed tijdens hittestress en in de maanden daarna, waardoor het aantal succesvolle inseminaties afneemt en de tijd tussen afkalven en bevruchting toeneemt. Hierdoor daalt de totale melkproductie verder en stijgen de fokkosten voor de veehouder.
Verminderd gewicht van kalveren
Hittestress heeft niet alleen gevolgen voor de koe zelf, maar ook voor haar kalveren. Onderzoekers hebben ontdekt dat kalveren van koeien met hittestress minder wegen dan kalveren van moeders die gekoeld worden. "Het verschil in gewicht blijft bestaan tijdens de speenperiode, waarna de kalveren van hittestresskoeien gemiddeld 146 kg wegen tegenover 154 kg voor de kalveren van wie de moeder gekoeld werd. Bron: Dairy Cooling: The Benefits and Strategies
Subacute pensverzuring (SARA)
Hittestress kan ook het risico op subacute pensverzuring (SARA) verhogen. Bij subacute pensverzuring produceren bacteriën in de pens van de koe meer melkzuur dan normaal. Dit veroorzaakt problemen met de vertering en opname van voedingsstoffen door de koe, wat kan leiden tot gewichtsverlies en uitdroging. De verhoogde hoeveelheid melkzuur beïnvloedt ook het lichaam op manieren die ernstiger gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken.
Verhoogd risico op klauwaandoeningen en kreupelheid
Wanneer koeien onder hittestress staan, gaan ze meer staan omdat ze dan gemakkelijker kunnen ademen en meer warmte kunnen afgeven. Dit veroorzaakt extra belasting voor de voetzolen en poten, waardoor het risico op kreupelheid en klauwaandoeningen toeneemt. Laminitis is een aandoening die de hoeven van runderen aantast en komt vaker voor bij koeien die lijden aan pensverzuring als gevolg van hittestress.
Conclusie
De extra kosten voor een melkveehouder als gevolg van hittestress kunnen zich snel opstapelen. Van een verlies aan voerefficiëntie en melkproductie tot hogere veterinaire, fok- en ruimingskosten. De Universiteit van Wisconsin gaat hier dieper op in in haar rapport. Gelukkig zijn er verschillende manieren om hittestress te voorkomen. Twee manieren om het risico van hittestress te verminderen zijn het aanvoeren van frisse lucht door ventilatie en het creëren van een gevoelstemperatuur met circulatieventilatoren. Wij behandelen deze onderwerpen in onze andere artikelen. Als u vragen hebt over ventilatoren of ventilatie voor melkkoeien, neem dan gerust contact met ons op.
Op zoek naar meer informatie over hittestress bij melkvee? Op deze pagina vindt u al onze andere info over dit onderwerp op één plek.
